top of page
Image by Dominik Lange

Skala Barthel

Co to jest skala Barthel i do czego służy?

Międzynarodowa skala Barthel stosowana jest do oceny sprawności ruchowej chorych. Specjalny druk skali Barthel wypełnia się podczas kwalifikacji pacjenta do długoterminowej opieki w placówce. W formularzu opisuje się takie czynności jak poruszanie się, spożywanie posiłków.

Co opisuje skala Barthel?

Na skalę Barthel składa się dziesięć czynności dnia codziennego. Chodzi o określenie, które z nich i w jakim stopniu chory może wykonać samodzielnie, z czyjąś pomocą lub w ogóle. Przy każdej z czynności przyznaje się punkty (można wybrać tylko jedną opcję), które na koniec należy zliczyć. Im jest ich więcej, tym większa samodzielność chorego.

Czynności opisywane w indeksie Barthel to:

  • Spożywanie posiłków

0 - chory nie jest w stanie samodzielnie jeść 5 - potrzebuje pomocy w krojeniu, smarowaniu, nalewaniu10 – osoba jest samodzielna

  • Przemieszczanie się, np. z łóżka na krzesło, siadanie

0 – chory nie jest w stanie przemieszczać się, nie utrzymuje równowagi przy siedzeniu5 – chory potrzebuje większej pomocy fizycznej, potrzebna jest jedna lub dwie osoby10 – potrzebna jest mniejsza pomoc słowna lub fizyczna15 – osoba jest samodzielna

  • Utrzymywanie higieny osobistej

0 – potrzebuje pomocy przy czynnościach osobistych5 – chory jest niezależny przy myciu twarzy, czesaniu się, myciu zębów (z zapewnionymi pomocami).

  • Korzystanie z toalety (WC)

  • 0 – osoba zależna5 – potrzebuje trochę pomocy, ale może coś zrobić samodzielnie10 – chory jest niezależny

  • Mycie, kąpiel całego ciała

  • 0 – zależny5 – niezależny (lub pod prysznicem)

  • Poruszanie się (po powierzchniach płaskich)

  • 0 – nie porusza się lub < 50 m5 – niezależny na wózku (wliczając zakręty) > 50 m10 – spacery z pomocą (słowną lub fizyczną) jednej osoby > 50 m15 – niezależny (ale może potrzebować pewnej pomocy, np. laski) > 50 m

  • Wchodzenie i schodzenie po schodach

  • 0 – chory nie jest w stanie5 – potrzebuje pomocy (słownej, fizycznej, przenoszenia)10 – samodzielny

  • Ubieranie się i rozbieranie

  • 0 – osoba zależna5 – potrzebuje pomocy, ale może wykonywać połowę bez pomocy10 – niezależny(-a) (przy zapinaniu guzików, zamka, wiązaniu sznurowadeł itp.)

  • Kontrolowanie stolca/zwieracza odbytu

  • 0 – chory nie panuje nad oddawaniem stolca (lub potrzebuje lewatyw)5 – sporadycznie bezwiednie oddaje stolec10 – kontroluje oddawanie stolca

  • Kontrolowanie moczu/zwieracza pęcherza moczowego:

  • 0 – chory nie panuje nad oddawaniem moczu lub jest cewnikowany i przez to niesamodzielny5 – czasami popuszcza mocz (zdarzenia przypadkowe)10 – kontroluje oddawanie moczu

  • Wynik w skali Barthel

  • W skali Barthel można uzyskać maksymalnie 100 pkt. Są trzy przedziały oceny: uzyskanie od 0 do 20 pkt. oznacza całkowitą niesamodzielność, od 20 do 80 pkt. oznacza, że w jakimś stopniu pacjent potrzebuje pomocy innych, a ocena w granicy 80 do 100 pkt. oznacza, że przy niewielkiej pomocy chory może funkcjonować samodzielnie.0-20 pkt . - stan pacjenta „bardzo ciężki”21-85 pkt. – stan pacjenta „średnio ciężki”86-100 pkt. – stan pacjenta „lekki”Uzyskanie 40 pkt w skali Barthel lub mniejszej ich liczby powoduje zakwalifikowanie chorego do opieki długoterminowej – oznacza to bowiem, że wymaga on stałej opieki.

  •  

  • Modyfikacje w indeksie Barthel

  • W zmodyfikowanej skali Barthel pod uwagę brane są również czynności, które są niezbędne w pielęgnacji i utrzymaniu zdrowia pacjenta. Dotyczy to w szczególności dokumentów wypełnianych w ramach kwalifikacji do objęcia pielęgniarską długoterminową opieką domową. W karcie oceny uwzględnia się:

  • wykonywanie opatrunków (rany, odleżyny i owrzodzenia troficzne pobudzi)

  • kroplowe wlewy dożylne wynikające ze stałego zalecenia lekarskiego związanego z prowadzonym procesem leczenia

  • karmienie przez przetokę

  • karmienie przez zgłębnik

  • pielęgnacja przetoki

  • płukanie pęcherza moczowego

  • pielęgnacja rurki tracheostomijnej (przeczytaj o tracheostomii)

  • założenie i usunięcie cewnika (stałe zlecenie lekarskie).

Od kiedy stosujemy skalę Barthel?

Skala Barthel jest jedną ze skal ADL (Activities of Daily Living Index - Aktywności Życia Codziennego). Określają one, jak samodzielny jest pacjent w zakresie samopielęgnacji. Opracowano ją ponad 50 lat temu w celu oceny klinicznej wyników leczenia osób, które doznały udaru. Obecnie stosowana jest w wielu innych schorzeniach, np. u osób z chorobami neurologicznymi oraz chorobami układu kostno-stawowego.

W Polsce stosuje się skalę Barthel od 23 grudnia 2010 r. w celu przyznania pacjentowi prawa do gwarantowanych świadczeń pielęgnacyjnych i opiekuńczych w zakresie opieki długoterminowej. Wynik w skali Barthel wpływa na wysokość otrzymywanego wsparcia finansowego ze strony państwa.

Kwalifikacja chorego

Skala Barthel jest używana przy kierowaniu chorych do opieki długoterminowej – zarówno w warunkach stacjonarnych, jak i domowych. Określono, że do zakładu opiekuńczego może zostać przyjęta osoba, która wymaga całodobowych świadczeń pielęgnacyjnych, opiekuńczych i rehabilitacyjnych, a nie wymagająca hospitalizacji, pod warunkiem, że poddana ocenie na skali Barthel uzyskała mniej niż 40 punktów.

Czas pobytu w zakładzie również jest uzależniony od wyniku osiąganego w skali Barthel – jeżeli przekroczy on 40 punktów, NFZ nie sfinansuje dalszej części pobytu.

My natomiast dobierzemy odpowiedni plan opieki, personel i leczenie.

bottom of page